Nanamin ako sa hangin
namasin nga sa ako-a kini mo pansin
aron magkighinabi sa huyop sa akong kinabuhi
kon nganong grabi ang kagul-anang nasinati...

Usa ka makusog nga horus ang nagpakugang kanako
"Ania siya!" nakaingon ako
dayong labunog sa mga dahong daw gibugno
"Giubanan ako kaniya sa akong mga kasubo!"

Namarog ang nanghigda kong mga balahibo
nairog akong kabuot sa nahitabo
sa makadiyot, ako nakalimot sa akong garbo
mipaubos ako, miluhod ug literal nga miukbo...

"Ania ako karon sa imong atubangan, luhaan
wala ako masayod kon hain tika mahikaplagan
sanglit kay maabot-mahanaw kaman sa usa ka huyopan
apan dungga intawn ang aligut-got niining dughan..."

* * * *

Kini nga mubong sugilanon gumikan sa tinuod nga mga panghitabo sa kinabuhi sa akong amahan. Ang mga pangalan ra ang dili tinuod (pwera lang sa bida ug ang iyang hinigugma, ang akong inahan) ug adunay gamay nga nadungag nga mga detalye aron paghatag og alampat sa estorya. Daghan kini og mga simbolismo nga gitago mahitungod sa kinabuhi sa akong amahan. Nakadaog na kini og ganti sa usa ka paindigay sa Mugna Creative Writing Contest sa Cebu Normal University, tuig 2018. Hinaut malingaw kamo sa sugilanon nga akong gisaysay.

* * * *

Si Bugoy ug ang Bagyo

Kasulatan ni John Danté

* * * *

"Dok dok dok!" hagtok sa martilyo nga giparok-parok
nga nagpabuka's akong mga pilok sa pagkahinanok
ako migawas aron sa pagsaksi sa kasikas
ug tuod, ako nakaatras sa akong nakit-ang taas...

KORAL?
nakaingon ako nga kini bugal-bugal
kay nganong himoan man mi'g tangkal?
nga dili man mi mga piso o mga butakal?

Sa hilabihang kasubo
akong dughan nag kubo-kubo
dili makadawat sa mga panghitabo
kinahanglan pa ba'ng mangoral aron magpagarbo?

Intawn, imbis ali, agianan unta ang padak-an
imbis paril, taytayan unta ang magdaghan
imbis mga kabtangan, mga tawo unta ang palabihan
kay walay kapuslanan ang kalibutang nagkahilayo ang mga katawhan!

--Donz 03/31/18

Sama sa naandan
adlaw napud nga mag-inusarang maglakaw sa kadalanan
kaila ang tanang tawong masugatan
apan walay matawag nga mga "higalang maduolan"

Apan sa pag-abot ko sa skuylahan
nausab ang akong nahimutangan
ang saunang nag-inusara
karon nakakita'g mga barkada

Sa kalit nga panghitabo
ang atong mga utok nagkatagbo
"Gimik ta na?" hagit pa sa usa 
"Sukol ko!" tubag nako sa way paduha-duha

Sa atong panag-uban, nasabtan ko ang inyong mga kinaiya
nabati ko na ang tagsa-tagsa ninyong mga tinagong estorya--
sa pagskuyla, sa mga problema ug sa pamilya
nga nabulgar tungod sa pagpatumba sa botilya

Ang kabayo atong giuban sa atong tapok
imbis atong sakyan-sakyan, atong giyarok
imbis sa kuwadra, sa baso atong gidasok
dayon gisugdan ang orasyon sa pagpatuyok-tuyok

Sa pagtakob sa tabon-tabon's akong mga mata
hikaplagan ko ang makita sa buta--
Paglaom nga bisan gihikawan sa panan-aw
tua ang kangit-ngit tupad sa kahayag... ang Kalinaw...

Kalinaw
talagsaon rang motumaw
kay ang kinabuhi puno sa karaw
ni sa pagtulog nagatukaw

Kalinaw
nagtago dapit sa mga awaaw
hilayo sa kakuyaw
haduol sa kamingaw

Kalinaw
usa ka kanta gikan sa ibabaw
kung ikaw maminaw
ang nagpuyo sa lawas makasayaw

Kalinaw
pag-abot sa kabalaka ikaw nahanaw...
dayong abli sa tabon-tabon's akong mga mata
nangandoy nga mayta ako buta...

-Donz 03/15/16
"Kalinaw"

Adlawng Dominggo sa balay nagpuyo ra tawn ko,

Mopahulay para nalang maayo akong hubak na way hunongay.

Apan sa akong paghigda may nabati akong kasikas,

Daw mangtas nga namalikas.

Apan, sa pagsusi ko nakita ko

Ang Tuko ug ang Tiki,

Daw nihubad ang storyang  gugma sa akong pagtuki,

Ug saksihan ta ang sukwahi!

Si Tuko -- Ang dakog ulong Mananap,

Usahay bugason ug manglagom kung kini kiligon, kay lagi Itom!

Sukwahi si Tiki -- Hamis ug gamay'g panagway ug siya kang Tuko magsig tamay!

Si Tiki kung kini kiligon mapulahon kay lagi pution!

Apan, sa pagtutok ko nasuta ko nga si Tuko -- lalaki ug si Tiki -- lakin-on.

Siguro si Tuko balaknon,

Ug sigurado ko nga si Tiki

Mabulakon kay tam-is ug pahiyom.

Daw wala ko gyud damha
Sa mga panahong pipila
Mga tuig na milabay
Nimata ang dughan kong mipahulay

Ang kasakit na nabati
Niadtong panahong siya akong gipili
Pagbasol tinuod naa sa ulahi
Ug gisumpa kong di na paatik sa mga laki

Sukad wala na gyud nagpailad
Kay para nako mga laki sa ulo makalabad
Pero katong kita nagsugat sa dalan
Ang imung panagway akong natutukan

Molingiw ka lang ug moduko
Diretso molakaw hangtod makaliko
Wa nimo nakit-an sa imung paglabay
Ang pahiyom kong gamay

Apan niabot ang higayong dugay ng gihandum
Sa ilawm sa panganurong dag-um
Samtang ako nagduko naminaw sa kanta
Ikaw niagi ug nagpaatubang sa akoa

Sa akong paghangad, suta kong gugma mo gusto kong imung ihalad.
Sa imung mata nakita ang kakurat, sa dihang wa nimo damha akong paniplat.
Nibawi ka sa imung tan-aw, klaru kaayo na ikaw naulaw.

Busa ako nilantaw sa laing bahin, kay di gusto masipyat ning akong kasing-kasing.

Sauna motuo jud ko sa, "pukawa lang kog buwag namo",

Pero karun alas singko palang nagmata nako.

Way pagduha-duha sa higdaan mobangon dayun,

mag-init ug tubig, maglung-ag ug kan-on.

Pagsidlak sa adlaw pultahan akong ablihan

timailhan na nangmata na akong mga silingan.

Paglingi sa gawas,

ako magdahum, na makita imung lawas.

Di ko man tuyuon, pero akong mga mata mangita nimo.

sa may gripo tua ka naligo, macho kaayo.

Samtang ako naglingkod sa lamesa, naglantaw sa imuha.

Nagkutaw sa kape, nag-handuraw sa atoang duha.

Likod nimo na lapad kaayo, maayo siguro sandigan sa akong ulo.

Sa dughan mong bagtok, naglaway akong mga bitok.

Akong panan-aw naabot sa imung tiyan,

ug akong nakaplagan, ang lami na pan bisan walay palaman.

Ang kinabuhi sa tawo mahikanhon

Kahibulongan kon kini tawgon

Gintugyan kini kanimo

Maong ikaw, sa kalibutan nahimugso

Makahuna-huna ikaw ug makapangutana

Pahunghong nga paglitok sa imong baba

Adunay nabuhi sa hamubong higayon

Ug anaay ikaw, nagginhawa hangtod karon

Nagpasabot lang ba kini nga may tahas ka pa?

Ug ang ningpanaw sa kalibutan wala na?

Unsay anaa kanimo nga wala sa uban?

Nganong sila na una ug ikaw ania pa sa kalibutan?

#sinalagmasahunahuna