Si Unat

 

Ang Pangandoy sa Usa ka Wate’
Ni
Marifi Pedere-Coutinho. May 9, 2010. Tambis.
 
 
 
Si Unat nga usa ka wate’
Nagbansay og inat-inat sa iyang lawas
didto sa gamay nga lungag
sa ilawom sa hagkot nga yuta.
 
Nabantayan kini siya
 sa usa ka timos
nga si Limboros
ug gisuta,
“naunsa ka ba Unat 
wala kamay pagkahimuyo ”?
 
Mitubag si Unat,
“kinahanglang motaas gayud
ang akong lawas
aron ug maputol ako,
aduna pay mahabilin
ang akong kaugalingon.”
 
“Uy, naunsa gud,
kakuyaw ba pud!
 Ang tubag ni Limboros
dala ang dakong kahikugang
og nanguros.
 
“Ay pastilan ba pud 
kanimo Limboros,
 wala kaba masayod?
Dili lang namo mahibaw-an  
nga sa matag karon og unya,
  sa among serbisyo
 adunay nanginahanglan.
Panginahanglang
unod gayud kanamo
ang makatagbaw.”
Tininuod nga pamahayag
ni Unat  ngadto kang Limboros.
 
“Kinsa man kana sila
nga mga nilalang,
Unat, pwede bang masayran?”
pangutana ni Limboros
nga nagpirat-pirat ang mata
kay intresado gayud masayod.
 
“Sila ang mga binuhat
nga lahi kanato’g kahimtang.
Ila man kami nga pangitaun
aron lang tuhog-tuhugon
para mahimong paon.”
 
“Kangilngig ba ana uy!”
Nahadlok nga tubag ni Limboros, nahilum kini  
og dayong kiyogpos.
 
“Maayo nalang,
atong kinabuhi
‘dunay sugilanon Limboros”,
dalang atubang niini,
og gitutukan pa gayud sa mga mata
 nga nagkanayon pa,
“alang kanako maayo gayud 
kay adunay nagkinahanglan kanato.
Sama gud kanimo Limboros
nga magpunay kaman
usab  ug tago
kay ipakaon kaman 
sa  mga gagmay’g ngipon.
Susama ang atong kinabuhi
apan managlahi
 
ang atong kahimtang”.
 
 
Miyango si Limboros ug nagkanayon,
“mao man lagi Unat.
Hay pastilan kining atong kahimtang uy!
Apan lahi ra gayud ako kanimo
 kay og madakpan ako
wala man gayu’y mahabilin
sa akong kaugalingon
kundili ba’ho nalang”
og nahikatawa kini.
 
“Kaligo gud uy, Limboros,
pag-safeguard ha
aron dili ka manimaho diha”
sungog ni Unat ngadto ni Limboros.
 
 
Og nahilom ang palibot.
Nagpadayon gayud og inat-inat
og lulambiyong si Unat
samtang nagsiplat-siplat ra lamang  
si Limboros kaniya
nga nagkanta-kanta.
 
Sa dihang hingtaas na gayud 
ang lawas ni Unat,
iyang gitaparan si Limboros
og gisultihan.
“Mao gayud kini ang sugo
sa atong  kapalaran.
Bisan unsa ka ubos
ang atong pagkabinuhat
may kapuslanan gayud kita.
Mao gayud kini
ang nakapadasig
kanako.”
 
 
Miliraw ang mata ni Limboros,
og may kasanag sa iyang panagway, og miukpaw
 og nangitag kaayuhan.
 
 Hangtud mi-inat-inat napud si Unat
agig pangandam
sa mga gutlong  
may mohulbot na kaniya,
nga lagi maputod lamang siya
ug aduna pay mahabilin
 sa iyang kaugalingon.
 
Og bisan pag
walay klaro ang iyang utok,
misantop sa iyang hunahuna
ang usa butang.
Nasulod sa iyang handurawan
ang usa ka panghitabo
nga kung madala na
 sa imabaw sa yuta
ang iyang kaputod,
kinahanglang maningkamot
kinig inat-inat
aron motaas gayud ang lawas.
Sa sarang nga paagi
dili na mabudlay’g
 pangita’g lain pang wate’
ang nakahulbot kaniya.
Og ingon man
ang mga nagkalain-lain
nga kaputod niini
moserbisyo gayud
ni bisan kinsang makahupot
niini.
 
Sa sige gayud
ug inat-inat  
ni Unat
sa iyang lawas,
may mibira na gayud kaniya 
og naputol kini.
Diha-diha nahimuot siya
kay basin matuman na
ang iyang pangandoy.
Ang pangandoy
nga makahatag pa
og maayong serbisyo.